Candlemass - Psalms for the Dead

• BandCandlemass [SE]
• TitelPsalms for the Dead
• Release datum08-06-2012
• LabelNapalm Records [AT]

Tracklist

01. Prophet
02. The Sound Of Dying Demons
03. Dancing In The Temple (Of The Mad Queen Bee)
04. Waterwitch
05. The Lights Of Thebe
06. Psalms For The Dead
07. The Killing Of The Sun
08. Siren Song
09. Black As Time

Al vanaf 1986, met het verschijnen van het machtige, epische debuut album Epicus Doomicus Metallicus, volg ik Candlemass. Sterker nog: in die tijd (tweede helft jaren '90) mag je me gerust een grote fan noemen. Ik kocht alle LP's blindelings en bezocht de band elke keer wanneer ze in Nederland waren, en dat was best vaak in die tijd! De geschiedenis van de band bleek zelfs nog een tikkie verder terug te gaan, tot 1982. Nemesis, met Leif Edling op bas en zang, zette de eerste schreden op het doompad dat daarna door Candlemass zou worden platgewalst. De geschiedenis van Candlemass is er een van pieken en dalen, tijdelijke inactiviteit, gehussel met zangers en gestoei met nevenprojecten van onbetwist bandleider en mastermind Leif Edling (Abstrakt Algebra, Krux).

Die ingewikkelde historie met diverse opvallende perikelen wilde ik eigenlijk laten voor wat het was, totdat het vlak voor het uitkomen van het huidige (elfde) album Psalms For The Dead opnieuw actueel werd. Een week geleden kwam namelijk het nieuws dat zanger Robert Lowe (na het inzingen van drie albums en positief ontvangen door het publiek) per direct door de band op straat is gezet ten faveure van Mats Leven, inderdaad ook de zanger bij Krux; en al eerder kortstondig lid van de Candlemass familie (het verhaal gaat dat hij in 2006 de beoogde zanger was in plaats van Robert Lowe). Tegelijkertijd ook het toevoegen van een vaste live toetsenist (Per Wiberg) mag in deze context verrassend genoemd worden.

Goed, Psalms For The Dead dus, aangekondigd als het laatste album van de doomende heren. Eerst was er het persbericht dat Candlemass na een laatste album en aansluitende afscheidstour zou stoppen, daarna al weer afgezwakt tot het stoppen met platen maken. En inmiddels neemt Edling daar ook alweer afstand van en houdt de toekomst van de band open. De eerdere berichten zouden berusten op een misverstand met het label. In 2014 zou het dertigjarige Candlemass jubileum moeten plaatsvinden, en Edling is vastbesloten dat te gaan halen met z'n band.

Nou heb ik me toch weer laten afleiden door randzaken, nu dan echt naar de muziek! Psalms For The Dead opent met een vertrouwd klinkende, machtige riff, waarbij overigens ook meteen de toetsen opvallen (daarover later meer). Opener Prophet ontpopt zich tot een redelijk uptempo nummer, waarbij de lijn van het vorige album (Death Magic Doom opende met het snelle If I Ever Die) lijkt te worden doorgetrokken. Een lekkere binnenkomer dus, waarna met The Sound Of Dying Demons de eerste doomkraker voorbij komt. Getooid met sterk gitaarwerk, zoals op het hele album trouwens, en een simpel refreintje (simpelweg het herhalen van de titel) werkt dit nummer lekker door in je hoofd.

De lichtvoetige, luchtige (en korte!) single Dancing In The Temple (Of The Mad Queen Bee) lijkt niet echt representatief voor de band, genoemde typeringen zullen op een Candlemass nummer niet vaak van toepassing zijn. Toch is ook hier het (zeer aanwezige) gitaarwerk om de vingers bij af te likken en kent het nummer z'n duistere momentjes. Waterwitch doet mij herinneren aan Solitude van het debuut, al drukt Lowe hier met zijn typische zangstijl een Candlemass 2012 stempel op het nummer. Maar de sfeer en het logge tempo van Waterwitch doen terugdenken aan langvervlogen tijden.

The Lights Of Thebe is dan een doomstamper in de vertrouwde Candlemass stijl. Waarbij ik me er op betrap dat de toetsen af en toe ook wel weggelaten hadden mogen worden. Niet alleen op deze track, maar ook op sommige andere momenten vind ik die net wat te veel. Natuurlijk heeft het toetsenwerk op bepaalde momenten ook z'n meerwaarde, maar ze komen echt in elk nummer naar voren, en dat is me wat te veel van het goede. Niks ten nadele van dit nummer trouwens, ik vind het een van de sterkste van het album en perfect passend in de Candlemass traditie. En eigenlijk geldt precies hetzelfde voor het navolgende titelnummer, een op en top Candlmass beuker, lekker afwisselend en weer zo'n heerlijke gitaarsolo. Al doet de eerste zanglijn me sterk denken aan Omfalos van het Krux debuut.

Mijn eerste reactie toen op youtube The Killing Of The Sun te horen was, was: Candlemass goes Iron Man. Het is volgens mij onmogelijk om bij het beluisteren van dit nummer niet aan de Black Sabbath klassieker te denken. Ondanks (of dankzij?) dat het een opzichtige ode is aan de echte masters of doom, waaraan Candlemass natuurlijk ten allen tijde schatplichtig blijft, vind ik het een heerlijk nummer en blijft het een ijzersterke, machtige riff. Op Siren Song horen we een meer seventies, psychedelische kant van Candlemass met een hoofdrol voor de toetsen. Het is even wennen, ik hoor zelfs vervormde zang, maar qua afwisseling past het goed op het album. Het doet mij denken aan een andere '70's klassieker: Gypsy van Uriah Heep (wat ik overigens een geweldig nummer vind), de toetsen passen naadloos in die traditie. Dat dit nummer beter bij Krux zou passen dan bij Candlemass staat buiten kijf.

Afsluiter Black As Time past natuurlijk perfect bij het voorgenomen afscheid als platenmakende band, het einde van een tijdperk. Tijd is wat je er zelf van maakt, luister het gesproken intro er maar op na en hoor hoe het thematisch van toepassing is. Time is the sword of destruction, a faceless conqueror, The Master Of Doom! horen we halverwege deze track, waarmee het nummer een passend sluitstuk (en gewoon ook een fijne track) is voor het album. De klok tikt ondertussen geduldig verder........

Moeten we er rouwig om zijn wanneer Candlemass daadwerkelijk zou stoppen met het maken van nieuwe platen? Eerlijk gezegd: ik denk het niet. Als Psalms For The Dead 1 ding laat horen is het in mijn ogen wel dat de inspiratie een beetje op is. De band (lees: Leif Edling) lijkt niet in staat nog een nieuw hoofdstuk aan het omvang- en invloedrijke oeuvre toe te voegen en vervalt daarmee in een herhalingsoefening. Ik hoor veel dingen die al eerder te horen zijn geweest, of dat nou bij invloeden uit vroeger tijden is geweest (genoemde '70's bands), of uit de eigen geschiedenis, van Candlemass of Krux. Over laatstgenoemde gesproken: zeker door de nadrukkelijke rol van het toetsenwerk op dit album kruipen beide bands qua muzikale insteek steeds verder naar elkaar toe, of anders gezegd: Candlemass begint meer op Krux te lijken. Ik ben dan ook benieuwd hoe Mats Leven op het podium het oudere werk gaat invullen, om de vergelijking dan maar compleet te maken.

Zelfs dat alles in ogenschouw nemend vind ik nog altijd dat Candlemass met hun laatste(?) album een sterke plaat heeft afgeleverd. Want zelfs een Candlemass op de automatische piloot is nog altijd een ijzersterke, oerdegelijke band. De klasse druipt van het gitaarwerk af, zowel qua riffs, ritmisch als de solo's. De zang is altijd goed verzorgd, op de prestaties van Lowe op de laatste drie albums valt wat mij betreft niks af te dingen. Psalms For The Dead biedt daarnaast de nodige afwisseling: door variatie van snel en langzaam, melodieus en ultra heavy is het album redelijk uitgebalanceerd en bevat van alles wat. En samen met de overige sterke albums in de bagage kan de band er als live act nog jaren mee vooruit. Het schijnt dat de band samen met mede Dinosauriërs Angel Witch in het najaar een Europese tour gaat doen. Ik kijk er naar uit!!!